اپیزود سی و نهم : کلاژن خوراکی و تاثیرات آن

این روزها بحث کلاژن خوراکی بسیار مطرح است. حتماً یک بار برای شماهم پیش آمده که به این فکر کردید که کلاژن خوراکی ارزش خریدن دارد یا خیر.

کلاژن پروتئین اصلی بدن انسان است که در پوست، تاندوم ها و رباط ها ها یافت می شود. 28 نوع کلاژن شناسایی شده است که انواع 1،2،3 فراوان ترین نوع کلاژن در بدن انسان است.

در واقع 80 تا90 درصد کلاژن کل بدن را کلاژن نوع 1،2،3 تشکیل می دهد. نوع 1و3 در پوست و استخوان و نوع 2 معمولاً در مفاصل وجود دارد.

بدن ما به صورت طبیعی کلاژن تولید می کند اما مکمل هایی برای تولید کلاژن بیشتر در بازار وجود دارند.

این مکمل ها موجب بهبود خاصیت ارتجاعی پوست و ارتقای سلامت مفاصل، عضله سازی و چربی سوزی می شوند. در این مقاله درمورد کارایی این مکمل ها بر اساس شواهد علمی صحبت خواهیم کرد.

بیشتر مکمل های کلاژن از حیوانات به ویژه خوک، گاو و ماهی تهیه می شوند. معمولاً این مکمل ها حاوی کلاژن نوع 1،2،3 یا مخلوطی از اینها هستند.

انواع کلاژن

در واقع ما چند نوع کلاژن داریم، کلاژن هیدرولیز شده، ژلاتین و پروتئین خام کلاژن. تحقیقات نشان داده که بین این 3 نوع، بدن ممکن است کلاژن هیدرولیز شده را به بهترین شکل جذب کند.

همه پروتئین ها در طول هضم به اسید آمینه تجزیه می شوند. بعد از جذب شدن برای ساخت کلاژن یا بقیه پروتئین های مورد نیاز بدن استفاده می شوند.

بنابراین برای تولید کلاژن، نیازی به مصرف مکمل کلاژن نیست. بدن با استفاده از اسید آمینه هر پروتئین مصرفی، کلاژن تولید می کند.

برخی از مطالعات نشان داده اند مصرف مکمل کلاژن می تواند تولید کلاژن در بدن را افزایش دهد.

بدن به طور طبیعی کلاژن تولید می کند اما مطالعات نشان داده است هرسال کلاژن پوست 1 درصد کمتر می شود. تولید کمتر کلاژن موجب پیری زودرس پوست می شود.

مصرف مکمل های کلاژن با افرایش کلاژن در بدن موجب افزایش خاصیت ارتجاعی و هیدریشن پوست می شود.

مطالعاتی روی 114 زن میانسال، 8 هفته انجام شده که روزی 5/2 گرم کلاژن هیدرولیز شده نوع 1 مصرف کردند. در نتیجه این مطالعات، دیدند که چین و چروک پوست آنها تا حدود 20 درصد کاهش پیدا کرده است.

این تحقیقات تا حدودی امیدوار کننده هستند. اما باز نیاز به تحقیقات بیشتری است تا بفهمیم کلاژن واقعاً برای پوست مفید است یا خیر.

نکته جالبی که وجود دارد این است که اسپانسر اکثر این تحقیقات انجام شده همان شرکت مکمل های کلاژن بوده است.

یعنی ممکن است نتیجه کاملاً درست نباشد و نتایج این مطالعات برای تبلیغات، دستکاری شده باشد.

تاثیرات مصرف کلاژن

• تاثیر کلاژن بر آرتروز :

بیماری شایعی به نام آرتروز وجود دارد. در این بیماری، غضروف مفاصل از بین می رود و این باعث التهاب و سفتی و درد می شود.

همچنین ممکن است کاهش عملکرد دست ها، زانو و مفاصل دیگر بدن را به همراه داشته باشد. مطالعات نشان داده اند ممکن است استفاده از کلاژن به تسکین درد آرتروز کمک کند.

• تاثیر کلاژن بر پوکی استخوان:

تاثیر دیگر کلاژن روی پوکی استخوان است و به کمتر شدن احتمال شکستی استخوان ها کمک می کند. مطالعاتی روی 131 خانم یائسه به مدت یک سال انجام شده است.

در این مطالعات، آنها روزی 5 گرم مکمل کلاژن هیدرولیز شده مصرف می کردند. نتیجه نشان دهنده 3تا7 درصد تراکم استخوان بهتر بوده است.

اما باید بدانید که بیشتر مطالعات دراین زمینه روی حیوانات انجام شده و مطالعات بیشتری برای انسان ها نیاز است.

• کلاژن برای سلامت مو، ناخن و دیگر اعضاء :

مطالعات دیگری وجود دارد که نشان می دهد مکمل کلاژن می تواند برای سلامت مو و ناخن مفید باشد. همچنین برای سلامت روده و کمک به کاهش وزن نیز می تواند مفید باشد.

دوزهای توصیه شده کلاژن

برای چین و چروک و بهبود کیفیت پوست، 5/2 گرم کلاژن هیدرولیز شده نوع 1 نیاز است. می توان مخلوطی از نوع 1 و2 هم باشد.

برای درد مفاصل مصرف روزانه 40 میلی گرم از کلاژن نوع 2 به صورت خام به مدت 6 ماه نیاز است.

کلاژن معجزه نخواهد کرد و حداقل بین 2تا3 ماه باید از آن استفاده کنید تا تاثیرش را ببینید.

آیا مکمل های کلاژن عوارضی هم دارند؟

اکثراً این مکمل ها بی خطر هستند. اما ممکن است برای برخی افراد حالت تهوع، احساس ناراحتی معده و اسهال به همراه داشته باشند.

این مکمل ها چون از حیوانات تهیه می شوند برای افراد گیاهخوار خیلی مناسب نیستند. اگر به ماهی آلرژی دارید حتماً باید کلاژنتان را بررسی کنید که از ماهی نباشد.

11 مطالعه روی 805 بیمار انجام شده که نتایج موثری به همراه داشته است.5/2 گرم کلاژن هیدرولیز شده در 8تا24 هفته برای درمان زخم ها، خشکی پوست و پیری پوست موثر بوده است.

مصرف کلاژن خوراکی ضروری است؟

اگر محدودیت بودجه دارید، می توانید به جای خرید کلاژن خوراکی از برخی محصولات پوستی دیگر استفاده کنید.

یعنی به طور کلی مصرف کلاژن خوراکی، ضروری نیست. شما باید انتظاراتی که از کلاژن دارید را در نظر بگیرید و ببینید چه چیزی برای پوستتان می خواهید.

نسبت به انتظاراتتان می توانید محصولات پوستی دیگری هم انتخاب کنید. اما اگر محدودیت بودجه ندارید می توانید از این مکمل ها استفاده کنید و قطعاً بی تاثیر نخواهد بود.